Klussen Werken met gereedschappen

Wat je moet weten over meten

Bij praktisch elke klus komt wel meetwerk kijken. ‘Meten is weten’ en ‘Meet twee keer, snij één keer’ zijn wijsheden die zo vaak worden verkondigd dat het clichés zijn geworden. Maar elke vakman weet uit ervaring dat ze kloppen.

De spullen die je nodig hebt om de maat te nemen, behoren niet direct tot de duurste gereedschappen. Maar de materialen waarmee je werkt zijn wel vaak prijzig. Zonde als het fout gaat. Daarom is het belangrijk voor elke klus het juiste meetgereedschap bij de hand te hebben.

Hier zetten we een aantal van de meest gebruikte meetgereedschappen op een rijtje en geven advies over het juiste instrument voor uiteenlopende werkzaamheden en materialen.

Duimstok

duimstok FACOM DELA.626.00

FACOM DELA.626.00 duimstok

Dit simpele meetgereedschap – ook wel vouwmeter genoemd – is van oudsher het symbool van de timmerman. De naam stamt nog uit de tijd dat afmetingen werden uitgedrukt in duimen in plaats van centimeters. Hij is 1 of 2 meter lang en traditioneel vervaardigd van hout, maar ook in kunststof of metalen uitvoering te koop. Een duimstok is niet geschikt voor het nemen van inwendige maten – bijvoorbeeld in een raamkozijn – omdat hij in stukken van ca. 25 cm uitvouwt en altijd te lang of te kort is.

Tip: Let erop dat de segmenten van de duimstok precies in elkaars verlengde liggen wanneer je de maat neemt.

Gebruik: Een duimstok wordt gebruikt voor het afmeten van wat grotere werkstukken, zoals bijvoorbeeld kastplanken of vloerdelen. Voor het precies opmeten van lange afstanden is hij minder geschikt, omdat dan de foutenmarge toeneemt.

Toon mij alle vouwmeters

Liniaal

Facom Dela Half Stijve RVS Liniaal

Een klusliniaal is gemaakt van staal of aluminium en gewoonlijk 50 tot 100 cm lang. Het handigst is een liniaal die voorzien is van een handvat. De lengteverdeling op een liniaal wordt aangegeven in centimeters en millimeters.

Gebruik: Een klusliniaal is ideaal om nauwkeurig kleine werkstukken af te meten en hij komt ook van pas bij het recht afsnijden van zachte materialen als karton of stof.

Toon mij alle linialen

Rolmaat

Rolmaten zijn er in verschillende afmetingen. Veel voorkomende lengtes zijn 3, 5 of 8 meter.

Nauwkeurig meten met een rolmaat vraagt om enige kennis van zaken. Dat heeft te maken met het lipje aan het uiteinde. Dit kan namelijk een paar millimeter worden uitgetrokken, wat een functie heeft bij het meten van buitenwerkse en binnenwerkse maten.

In het eerste geval – bijvoorbeeld als je een plank opmeet – haak je het lipje aan het ene uiteinde van de plank en trekt de rolmaat uit. Je meet dan vanaf de binnenkant van het lipje. Let er wel op dat het lipje elke keer helemaal is uitgetrokken, anders krijg je afwijkingen.

Stanley XTHT0

Bij het nemen van binnenwerkse maten – zoals een raamkozijn – duw je het lipje tegen de bovenkant en laat het huis van de rolmaat op de vensterbank rusten. Je meet nu vanaf de buitenkant en telt de huislengte erbij op. Die staat in millimeters aangegeven op het huis.

Tip: Rol het meetlint na gebruik direct op, want het is vrij kwetsbaar. Als er een knik in komt, is je rolmaat waardeloos.

Gebruik: De rolmaat is een bijzonder flexibel instrumentje waarmee je zowel binnen- en buitenmaten als omtrekmaten kunt meten. Voor het opmeten van lange stukken, bijvoorbeeld een vloer, is hij handiger en nauwkeuriger dan een duimstok.

Toon mij alle rolmaten

Schuifmaat

MITUTOYO 530-312 - SCHUIFMAAT MET NONIUSAFLEZING

MITUTOYO 530-312 schuifmaat

Een schuifmaat is een precisie-instrumentje, gemaakt van staal of messing. Je kunt er zowel binnen- als buitenmaten uiterst nauwkeurig mee opmeten. Het toppunt van precisie is een digitale schuifmaat met een display die de afmetingen in tienden van millimeters aangeeft.

Gebruik: Een schuifmaat is onder meer onmisbaar voor het opmeten van de binnen- en buitendiameter van buizen en pijpen.

Toon mij alle schuifmaten

Winkelhaak

Een stalen of aluminium winkelhaak dient voor het afmeten van haakse hoeken en hoeken van 45°. Voor de meeste klussen voldoet een winkelhaak met een liniaallengte van 30 cm, maar ze zijn verkrijgbaar tot een lengte van 70 cm.

Bahco Winkelhaak

Gebruik: Een winkelhaak hoort in elke gereedschapskist, want het is hét instrument om rechte hoeken af te tekenen en te controleren. Leg de dikke kant strak tegen de lat en teken de zaaglijn af langs de liniaal, dan kan het niet mis gaan.

Toon mij alle winkelhaken

Schietlood

Het simpelste stukje gereedschap dat er bestaat, maar onmisbaar voor verschillende klussen. Een schietlood of paslood is een touwtje met een gewichtje eraan, dat van pas komt voor het loodrecht uitzetten van verticale lijnen.

Gebruik: Bij behangen of betegelen zet je met een schietlood een loodrechte lijn af voor het aanbrengen van de eerste rij tegels of strook behang. Ook voor metselwerk en het stellen van deuren en kozijnen is het een onmisbaar hulpmiddel.

Facom Schietlood

Toon mij alle schietloden

Waterpas

Facom Precisiewaterpas

Met een waterpas kun je zowel horizontale als verticale lijnen recht opmeten en uitzetten. De klassieke waterpas heeft drie ‘libellen’ (buisjes met een vloeistof ). Wanneer de luchtbel zich precies in het midden van de libel bevindt, betekent dit dat de lijn horizontaal of loodrecht is. Waterpassen zijn er in hout en metaal en verkrijgbaar in verschillende lengtes. Hoe langer de waterpas, hoe nauwkeuriger.

Gebruik: Van het ophangen van een schilderijtje tot het stellen van de wasmachine en van het plaatsen van deuren tot het metselen van een tuinmuur: een waterpas komt altijd van pas.

Toon mij alle waterpassen

Laser afstandsmeter

MAKITA LD050P - MAKITA LD050P LASER-AFSTANDSMETER

Het toppunt van gemak en precisie is een elektronische afstandsmeter die een stip op een oppervlak – bijvoorbeeld een tegenoverliggende muur – projecteert en met grote nauwkeurigheid berekent hoever die verwijderd is. Het resultaat is af te lezen op het schermpje. Een laser afstandsmeter kan ook optellen en aftrekken, wat erg handig is om inhoud en volumes te bepalen.

Gebruik: Een laser afstandsmeter is een aardige cent duurder dan een duimstok of rolmaat, maar voor grote bouw- of verbouwingsklussen het overwegen waard vanwege het gebruiksgemak en de precisie.

MAKITA LD050P Lasermeter

Toon mij alle afstandsmeters

Trucs van de vakman

  • Meet niet alleen twee keer, maar meet ook vanaf twee kanten.
  • Gebruik een timmermanspotlood om af te tekenen, dat is zacht en beschadigt het mariaal niet.
  • Houd het potlood altijd op dezelfde manier vast als je een streepje zet en houd rekening met de breedte van de zaagsnede.
  • Gebruik altijd hetzelfde meetinstrument. Dus niet bijvoorbeeld met de rolmaat opmeten en met de duimstok aftekenen.
  • Als je meer materialen – bijvoorbeeld planken – op dezelfde lengte moet afkorten, meet dan één plank heel zorgvuldig en gebruik deze als mal voor de volgende. Dat bespaart een hoop werk en voorkomt foutjes. Zaag of snij in dat geval wel tegen het potloodstreepje aan en niet op het streepje.

Leuk om te weten

meten van hout met een rolmaat

De meter is in Nederland de standaardmaat sinds 1799. Waarom de meter? Deze lengte werd beschouwd als het miljoenste deel van de afstand van de pool tot de evenaar. Omdat dit niet 100% nauwkeurig is, definiëren we een meter tegenwoordig als de afstand die het licht in het luchtledige aflegt in 1 / 299. 792 .458 seconde.

  • WordPress
  • Facebook

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *